Het Geraardsbergse handschrift

Inhoudsopgave

Hieronder volgt een overzicht van de teksten die in het Geraardsbergse handschrift voorkomen. Per tekst worden opschrift (voor zover aanwezig), incipit, plaats in het handschrift en de belangrijkste edities gegeven.

1 Gheraetsel 103r-103v
Inc: xvii bederuen meneghen man
Ed.: Belgisch museum, 5 (1841), 99-100 De Pauw 1893-1897, 640-641
2 Gheraetsel 103v
Inc: In den miserere mei deus staet voorwaer
Ed.: Belgisch museum, 5 (1841), 100; De Pauw 1893-1897, 641.
Inc: 3 Fol est qui fol boute 104r
4 Gheraetsel 104r
Inc: Mijn vader wan mi hier te voren
Ed.: Belgisch museum, 5 (1841), 100-101; De Pauw 1893-1897, 642.
5 Gheraetsel 104r-104v
Inc: Merct ende siet dese figuere
Ed.: Belgisch museum, 5 (1841), 101; De Pauw 1893-1897, 642.
6 Gheraetsel 104v
Inc: Hoort ghi heeren elc ende elc
Ed.: Belgisch museum, 5 (1841), 102; De Pauw 1893-1897, 643.
7 Gheraetsel 104v-105r
Inc: Als de m sijt seker des
Ed.: Belgisch museum, 5 (1841), 102; De Pauw 1893-1897, 643.
8 Vele wijsheden 105r
Inc: Scoene seden sonder ouermoet
Ed.: De Potter 1892, 359; De Pauw 1893-1897, 644.

9 Vele daesheden 105r-105v
Inc: Grote houerde ende oeghen moet
Ed.: De Potter 1892, 359; De Pauw 1893-1897, 644-645.
10 Virtuut van wine 105v
Inc: Den besten dranc die ic kinne
Ed.: De Potter 1892, 360; De Pauw 1893-1897, 645; Van Buuren 1991, 36.
11 De duecht vanden wine 105v-106r
Inc: Ic segghe dat goeden wijn zekerlike
Ed.: De Potter 1892, 360-361; De Pauw 1893-1897, 645-646; Van Buuren 1991, 38-39.
12 Van eener dosinen verkeertheden 106r
Inc: Prelate die gode niet en ontsien
Ed.: De Potter 1892, 359-360; De Pauw 1893-1897, 646.
13 De properheden vanden steden van vlaendren 106r-107v
Inc: Heeren van ghendt
Ed.: Viaene 1977, 130-132.
14 Van dinghen die selden gheschien 107v-109r
Inc: Ic beghinne in mijn ghedicht aldus
Ed.: Belgisch museum, 10 (1846), 118-120.
15 Vanden abc vele abuse der weerelt 109r-109v
Inc: Aen siet de vrouwen hoe si gaen
Ed.: De Pauw 1893-1897, 648-649.
16 Van den bonten houdeuare 109v-110r
Inc: Ic hoorde segghen in een wile
Ed.: Belgisch museum, 3 (1839), 236.
17 Prouerbien 110r-110v
- Inc: 17a Diet niet en cost wat macht hem deeren
- Inc: 17b Vrient werdt langhe ghesocht
- Inc: 17c Hij es wijs ende wel ghemint
- Inc: 17d Ramp ende scamp moet hem gheschien
- Inc: 17e Ic quam ghegaen daer ic vant
- Inc: 17f Horen swighen es beede goet
- Inc: 17g De leeraers segghen de ghene es wijs
- Inc: 17h So wie dat waent ende niet en weet
- Inc: 17i De meneghe vp eenen anderen sprect
  Ed.: De Pauw 1893-1897, 651-652.
18 Regement rual 110v
Inc: Twee werf tsiaers laten
19 De properheden vanden perden 111r-111v
Inc: Schoene van borste ghelijc den vrouwen
Inc: 20 Pour plus sauoir willic my poghen 111v
21 Van v ghenouchten 111v
Inc: Ghenouchte van niewen baerde duert eenen dach
22 Den wech te roeme 111v-112v
Inc: Van parijs te prouins xx milen
23 Te scriuene vp der stadt huus 112v-113r
Inc: Die eene stadt willen regieren
Ed.: De Potter 1892, 361-362; De Pauw 1893-1897, 653; Van Anrooij 1992, 152-157.
24 Van goeden zeden 113r
Inc: Schoene seden sonder ouermoet
25 Om te scriuene in een cleen huus of cleen camere 113r-113v
Inc: Tholomeus de astrologien seit dat een groet huus
Ed.: De Pauw 1893-1897, 654.
26 In een stal te scriuene 113v
Inc: Sente bernaert in depistle an raymonde seit
27 Vers vanden vier winden 113v
Inc: Suut nothus oest eurus zephirus west
28 Een vers jeghen gramscip 113v
Inc: Colera mens mota rarius desentia perfert
29 A mettre aux aisemens An de heimelicheden 113v
Inc: Non ad latrinam tu debes dicere primam

30 An een drechoir te stellene 113v
Inc: Bis duo vipa facit mundat dentes acuit quod visum
31 Saint augustijn escript a sa table 114r
Inc: Quis quis amat dictis absentum rodere vitam
32 An eenen outhaer 114r
Inc: Ex altrari tuo domine cristum summus in
33 An onser vrouwen beelde 114r
Inc: Hic transire caue nisi primo dixere aue
34 An dlauoir 114r
Inc: Si uis esse sanus sepe leuato manus
35 An eenen spieghel scrijft 114r
Inc: Kent v seluen
36 An de ix beste 114r
Inc: Ector alex julius josue dauid machabeus
Ed.: De Pauw 1893-1897, 598.
37 An de xii ghenoete van vranckerike 114r-114v
Inc: Lingo remi landu nor aqui burgundia sunt duces
38 Neuen thelich sacrament vanden outhare 114v
Inc: Sacra caro cristi preciosa loco jacet jsto
39 Item 114v
Inc: Hac in clausura panis remanente figura
40 Neuen sente cristofels beelde 114v
Inc: Cristofori sancti speciem quiamquam tuetur jllo nempe
41 An de beelde van sente gillisse ende den coninc karel te scriuene alsoet te ghent staet te sente veerelden 114v
Inc: Egidi merito karoli peccata remitto
42 An dwiwater vat te stellene 114v
Inc: Huius aque tactus fugat omnis demonis actus
43 An tpalais taken staet met guldinen lettren ghescreuen 114v
Inc: Hic sedes regni transalpes habeatur caput

44 Noch om neuen sente cristofels beelde te scriuene 115r
Inc: Res grauis a tergo me curuat ad infima vergo
45 Neuen sente joris beelde te londres staet ghescreuen in de kercke ten augustinen 115r
Inc: Pestifer afflatu crux dente celerque volatu
46 Van sente annen gheslachte 115r-116r
Betreft tekst: Jacob van Maerlant Rijmbijbel 22.622-22.665 , in: Corpus Gysseling II/3,
Inc: Anna sobet dici tres concepisse marias quas
Ed.: De Pauw 1893-1897, 655-656.
47 Vander messen 116r-116v
Inc: Aagustinus ait missa septem tibi confert panem
Ed.: De Pauw 1893-1897, 657.
48 Noch vander messen 116v-117r
Inc: Sente gregorius seit dat alsmen messe doet so werder
49 Sente gregoris seit dat elc wijs mensche es schuldich te merckene de vier dinghen hier naer volghende 117r
Inc: Waer hi es jn keytiuicheden
50 Vander messen 117v
Inc: Sente augustijn jnden bouc der stad gods verclaert
51 Hier naer volghen v vterlike dinghen ende teekene der rechter minnen 117v
Inc: Eerst datmen scuwet in alle ghewercken menscheliken lof
Inc: 52 Och heere wat de ghene verliest 117v
Ed.: De Pauw 1893-1897, 658.
53 Vanden iiii principalen duechden gheheeten cardinale 118r
Inc: Voorsienicheit doet wedersegghen tgheent dat deert
54 Van leenene 118r
Inc: Die leent ne heeft niet weder
55 Vanden xii wercken van ontfaermicheden 118v-120r
Inc: Eerst de weerelike datmen spise de honghereghe dander es
56 Dit mach elc mensche segghen van hem seluen 120r
Inc: Ic wille leuen maer ic moe steruen
Ed.: De Pauw 1893-1897, 658.

57 Hier naer volcht een exempel om twee parsoene deen jeghen dander te lesene Deen redene ende dander de broesche mensche 120v-123v
Inc: Als men alle dinc wel ouersiet
Ed.: De Pauw 1893-1897, 659-664.
58 Vanden hopper hoeys 123v-124v
Inc: De vader god van hemelrijke
Ed.: De Pauw 1893-1897, 665-666.
59 Gheestelike operatien ende vertroeste vulmaect confort 124v-125r
Inc: Noyt en deerde my ontrouwe van mensche
Inc: 60 Ware wolf ratte mus duuel doet 125r
Ed.: De Pauw 1893-1897, 666.
Inc: 61 Sunt tria que vere faciunt me sepe dolore 125r
Inc: 62 Lantloepers scriuers machmen gheloeuen 125r
Ed.: De Pauw 1893-1897, 667; Van Buuren 1985, 20.
Inc: 63 Die al wilt handen dat hem valt te hande 125v
Ed.: De Pauw 1893-1897, 667.
Inc: 64 Heden te leuene ende morghen doot 125v
Inc: 65 By drien jaren duert den thuun 125v
66 Vanden vergiere van zuuerheden 116r-128v
Inc: In eenen Auent des moetic lyen
Ed.: Belgisch museum, 5 (1841), 359-362.
67 Hier naer volcht depistele die sente bernaerd sandt eenen rudder vp dbeleet van eenen huuse 128v-131v
Inc: An graceliken ende zaleghen rudder raimont heere
68 Hier naer volcht een exemple ghesonden bi eenen eerweerdeghen joncheere gheheeten jan van hulst an herpercheualen vanden noquerstocque priestre te gheeroudsberghe 131v-132v
Inc: Percheuael broeder lieue gheselle
Ed.: Belgisch museum, 5 (1841), 451-453.

69 Vanden pardoene dat taken es xv daghen lanc beghinnende vp der vii ghebroederen dach xste dach in hoymaent alle vii jaren 133r-134r
Inc: Eerst te maestricht thoehtmen drie hemelsche cleedere
Ed.: Belgisch museum, 3 (1839), 408-410.
70 Van scipioene affricanus 134v
Inc: Cathoen ende tulle recorderen dat scipioen plach te segghene
71 De philosophe platoen 134v
Inc: In sinen bouc gheheeten phedron prouft by redenen ende
Inc: 72 Item de coninc cirus seide tot sinen kindren dat naer dat 134v
38
73 Hier naer volcht een verclaers van eener biechten vten walsche in dietsche ghetranslateert de welke biechte meester jan jarcoen compileerde ende dede in elke prochie een copie hanghen te parijs 134v-139v
Inc: So wie hem wilt stellen in state van gratien
74 Hier volghen eenighe notablen verclaerse om te bat te verstaene hoe de biechte es schuldich ghedaen te sine 139v-141v
Inc: Eerst esmen schuldich te merckene dat bi tghuent
Inc: 75 Forma absolutionis sufficiens et requisite pro peccatis 142r
76 Vermaninghen ende ghebode die de priesters jnden predic stoel te parijs pleghen te kennen te gheuene vp den paeschdach 142r-144v
Inc: Ghi goede liede sijt schuldich vp den dach van heden
77 Regement oerboorlic ter doot ghecomposeert ende ghemaect jnt jaer xiiii^c ende xii om wel ende salechlic te steruene bi meester janne jaersoen Canseillier tonser vrouwen kercke te paris ghetranslateert in dietsche int jaer xiiii^c ende xxxi 144v-148v
Inc: Eist dat de warachteghe vrienden van eenen zieken
78 Sente ancelmus anonciert de vraghen ende andwoorden hier na volghende om de ghene die der doot nakende sijn 148v-149r
Inc: Men sal spreken toten crancken mensche aldus

79 Van gherechter minnen ende de properheit daer of 149v-153r
Inc: Ic bidde den heere vander minnen
Ed.: De Pauw 1893-1897, 562-568.
80 Van v lettren dat wijf bediet 153r-155v
Inc: Ic wil in dienste ghestade bliuen
Ed.: De Pauw 1893-1897, 569-572.
81 Bedinghe van onser vrouwen 155v-157v
Inc: Coninghinne vul van ghenaden
Ed.: De Pauw 1893-1897, 573-576.
82 Stabat mater dolorosa etcetera 157v-158v
Inc: Beweent ende alle vul van rouwen
Ed.: Belgisch museum, 3 (1839), 451-453; Maximilianus 1957, 47-50.
83 Hier naer volghen de properheden vanden viere complexien ghedicht bi pieteren den brant int jaer xiiii^c ende xxxiii 159r-160v
Inc: De fleurnatique hi es eerst cout
Ed.: De Pauw 1893-1897, 577-580.
84 Die verboden daghe vanden jare 160v-161r
Inc: De souueraine goede meesters hebben bescreuen alle de quade daghe
85 Vercoren goede daghe dat alle dinghen begonnen commen te goeden affecte 161r
Inc: Laumaent iii xiii Sporcle v xxv marte deerste
86 Van andren diuerschen daghen vintmen ghescreuen 161v-162r
Inc: Beda seit dat drie daghen sijn jnt jaer eist dat een
Inc: 87 Dits deerste dach vanden jare 162v-168r
Ed.: Belgisch museum, 6 (1842),307-319; De Pauw 1893-1897, 581-592.
88 Pratique om den kalendier vp de hant te wetene 168v-170r
Inc: Iaers dach dan verilt
Ed.: Belgisch museum, 6 (1842), 319-322; De Pauw 1893-1897, 593-595.
89 Hier volghet een goet dicht vanden ix besten 170v-183v
Inc: Om dat ic hebbe in mine memorie
Ed.: De Pauw 1893-1897, 602-635.